Wat is lymfoedeem?
Lymfoedeem is een ophoping van vocht doordat de afvoer van lymfevocht beperkt is. Door deze vochtophoping wordt een lichaamsdeel groter (dikker) dan normaal. Om lymfoedeem te begrijpen is het belangrijk te weten hoe het ontstaat.

Hoe ontstaat lymfoedeem?
De bloedsomloop is bij velen bekend. De bloedsomloop (of circulatie) is een zogenaamd  gesloten systeem. In een gesloten systeem loopt het vocht (bloed) rond, er is dus eigenlijk geen begin- of eindpunt aan te wijzen. Het hart pompt het bloed met een zekere kracht de grote lichaamsslagader (de aorta) in. Van de aorta splitsen zich veel slagaders af die naar  alle uithoeken van het lichaam gaan om daar het bloed naartoe te brengen. Van de grotere slagaders splitsen zich weer kleinere slagaders, waar zich op hun beurt ook weer kleinere slagaders van afsplitsen enzovoort. Als we na al die splitsingen aankomen bij de kleinste vaatjes, spreken we van haarvaatjes of capillairen.

De naam haarvaatjes zegt al iets over de maat van deze vaatjes, ze zijn heel erg klein. De  capillairen verzamelen het bloed weer in kleinere adertjes die zich samenvoegen met andere adertjes in grotere adertjes, die zich weer samenvoegen tot nog grotere aders etc. De grootste ader die al het bloed verzameld heet “grote holle ader”. De grote holle ader brengt al het  bloed weer naar het hart waar het opnieuw rondgepompt kan worden. Het hart zal het bloed niet opnieuw door het lichaam pompen, maar het eerst langs de longen pompen, zodat er zuurstof aan het bloed  toegevoegd kan worden. Dit gaat op dezelfde manier als hierboven omschreven. Als het bloed van de longen terugkeert naar het hart, wordt  het opnieuw het lichaam ingepompt.

De kleinste slagadertjes heten capillairen. De capillairen hebben een dunne wand waar water doorheen kan. Doordat de bloeddruk hoger is dan de druk in het omliggende weefsel zal er water door de wand van het bloedvat het weefsel in lopen. Met dat water worden ook meteen zuurstof en voedingsstoffen, hormonen etc. meegenomen van het bloed naar het weefsel.

Een deel van het vocht dat de bloedbaan verlaat, wordt afgevoerd door het lymfe-stelsel. Dit vocht bevat eiwitten en afvalstoffen. Het wordt gefilterd in de lymfeknopen en daarna weer aan de bloedbaan toegevoegd.

Als er stoornissen zijn in de functie van het lymfestelsel zal dat leiden tot oedeem. Stoornissen in het lymfestelsel kunnen aangeboren zijn (primair oedeem) of “verworven” (secundair oedeem).